Praca zdalna na stałe w Kodeksie Pracy – co czeka pracodawców?

Prezydent podpisał nowelizację Kodeksu Pracy. Na stałe zostają wprowadzone przepisy dotyczące pracy zdalnej. Co to oznacza dla pracodawców i na co muszą się przygotować, wyjaśniamy w poniższym artykule.

Zmiany w Kodeksie Pracy

Przepisy dotyczące pracy zdalnej zastąpią obecnie obowiązujące regulacje odnośnie telepracy. Do Kodeksu Pracy zostanie wprowadzona także definicja pracy zdalnej, czyli wykonywania pracy całkowicie lub częściowo w miejscu zamieszkania lub innym wskazanym przez pracownika, oraz każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą, z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość.

Kto może złożyć wniosek o pracę zdalną?

Zgodnie z najnowszymi przepisami praca zdalna będzie mogła być wykonywana po złożeniu wniosku przez pracownika i jego akceptacji przez pracodawcę. Pracodawca będzie mógł odmówić jeśli ze względu na rodzaj albo organizację pracy taka forma nie jest możliwa, a o przyczynie takiej decyzji będzie musiał powiadomić pracownika. Wniosku o pracę zdalną nie można odrzucić w przypadku pracownika który:

• jest rodzicem dziecka z orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności,
• jest w ciąży,
• wychowuje dziecko do 4. roku życia,
• sprawuje opiekę nad innym członkiem najbliższej rodziny lub inną osobą pozostającą we wspólnym gospodarstwie domowym, posiadającymi orzeczenie o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Kiedy pracownik może złożyć wniosek o pracę zdalną?

Nowe przepisy pozwalają na złożenie wniosku o wykonywanie pracy zdalnej zarówno przy podpisywaniu umowy o pracę jak i w trakcie zatrudnienia. Inną formą jest wykonywanie okazjonalnie pracy zdalnej. Ustawodawca przewidział możliwość pracy w takiej formie przez 24 dni w roku. W przeciwieństwie do pracy zdalnej, za pracę okazjonalną pracownik nie będzie miał prawa do ekwiwalentu.

Należy pamiętać, że nowe przepisy ustanawiają także zakaz dyskryminacji pracownika wykonującego pracę zdalną oraz przyznają mu prawo do przebywania na terenie zakładu pracy takich samych zasadach jak reszta pracowników.

Kiedy pracodawca może wydać polecenie o pracy zdalnej?

W nowelizacji przepisów zawarty jest też zapis o działaniu siły wyższej, a pracy zdalnej. Zgodnie z nim pracodawca może wydać polecenie pracy zdalnej. Warunkiem jest wcześniejsze oświadczenie pracownika, że posiada warunki lokalowe i techniczne do jej wykonywania. Zapis ten dotyczy konkretnych sytuacji niezależnych od pracodawcy podanych poniżej:

• obowiązywanie stanu nadzwyczajnego,
• w trakcie stanu zagrożenia epidemicznego,
• oraz stanu epidemii,
• jak również w czasie 3 miesięcy po ich odwołaniu,
• a także w okresie, w którym z powodu siły wyższej zapewnienie przez bezpiecznych i higienicznych warunków w dotychczasowym miejscu pracy czasowo nie jest możliwe.

Kto pokrywa koszty pracy zdalnej?

Nowe przepisy nakładają także szereg obowiązków na pracodawców w stosunku do pracowników wykonujących pracę zdalną. Podstawową kwestią jest zapewnienie odpowiedniego sprzętu, materiałów i narzędzi niezbędnych do wykonywania pracy. Ustawa nadaje także stronom uprawnienia do ustalenia zasad wykorzystywania przez pracownika prywatnych narzędzi pracy i materiałów w pracy zdalnej, a także porusza kwestie pokrycia kosztów ponoszonych przez pracownika, takich jak Internet czy prąd. Pracownika pracującego zdalnie obejmuje także ubezpieczenie uwzględniające wypadki podczas pracy.

Jakie kontrole są przewidziane przy pracy zdalnej?

Nowelizacja przepisów o pracy zdalnej przewiduje także dla pracodawców możliwość kontroli pracownika w miejscu wykonywania pracy zdalnej, a także uwzględnia przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy zdalnej.

W sytuacji niezbędnej do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników, innych osób lub ochrony mienia pracodawca ma prawo przeprowadzić kontrolę trzeźwości. Ustala on także grupę lub grupy pracowników objętych kontrolą oraz sposób jej przeprowadzenia, tak więc może ona objąć również pracowników na pracy zdalnej.

Kiedy przepisy zaczną obowiązywać?

Nowe regulacje dotyczące pracy zdalnej zaczną obowiązywać od początku kwietnia. Natomiast reszta przepisów po upływie 14 dniu od ogłoszenia ustawy, czyli w połowie lutego. Pracodawcy mają więc mało czasu na wdrożenie nowych zasad pracy. Ważne jest więc przygotowywanie się do nich już teraz.

Poznaj Portal Pracowniczy – zupełnie nową jakość w obsłudze spraw pracowniczych