Kolejne zmiany w PIT od lipca 2022 – na czym polegają?

Choć ostatnia reforma podatkowa – tzw. Polski Ład – weszła w życie dopiero w styczniu 2022 r., to już od lipca czekają nas kolejne zmiany, nazwane Polskim Ładem 2.0. Ich celem ma być uproszczenie sposobu obliczania podatku, który w Polskim Ładzie stał się skomplikowanym procesem, trudnym do zrozumienia nawet dla księgowych i osób dobrze znających polskie prawo podatkowe. Dodatkowo nowe zmiany mają za zadanie poprawić sytuację osób, których sytuacja pogorszyła się w wyniku ostatnich modyfikacji – niektóre z dotychczasowych zasad okazały się niekorzystne lub nawet dyskryminujące dla pewnych grup. Oto najistotniejsze zmiany, które wejdą w życie od 1 lipca 2022 roku.

Obniżenie PIT i likwidacja ulgi dla klasy średniej

Najważniejszą i główną zmianą, która wejdzie w życie od lipca jest obniżenie stawki podatku dochodowego dla pierwszego progu podatkowego z dotychczasowych 17 proc. na 12 proc. Nowa stawka będzie miała zastosowanie już podczas naliczania wynagrodzeń za czerwiec, wypłacanych w miesiącu lipcu.

Jednocześnie, jak przewidują eksperci, prawdopodobnie zostanie zlikwidowana ulga dla klasy średniej. Ulga postrzegana jest jako niespójna i komplikująca obowiązujący system podatkowy, dlatego w rządowym projekcie ustawy zdecydowano się na jej całkowite usunięcie. Tym samym zasady rozliczania się pracowników, którzy kwalifikowali się do ulgi (czyli zarabiali pomiędzy 5 701 a 11 141 zł brutto) zostaną mocno uproszczone. Reguły opodatkowania znów staną się bardziej jednolite, jako że ulga nie obejmowała osób wykonujących umowy cywilnoprawne czy emerytów.

Zlikwidowany zostanie też mechanizm odraczania zaliczek, który został wprowadzony w związku z ulgą dla klasy średniej, kiedy okazało się, że mimo zakładanych korzyści, część pracowników otrzymuje wynagrodzenie netto na niższym poziomie niż wcześniej. Dzięki temu z pracodawców zejdzie obowiązek podwójnego wyliczania zaliczki na podatek – zarówno według zasad z 2021 i 2022 r. Choć dla pracowników mechanizm miał być korzystny – mogli otrzymywać co miesiąc nieco wyższe wynagrodzenie – to mogło okazać się, że komuś takie wyższe wynagrodzenie jednak nie powinno przysługiwać, co w rezultacie wiązałoby się z koniecznością dopłaty do podatku po rocznym rozliczeniu PIT.

Próg dochodowy i kwota wolna od podatku – bez zmian

W tej kwestii zostaną utrzymane postanowienia Polskiego Ładu. Podwyższony niedawno próg podatkowy dalej będzie wynosił 120 tys. zł. Kwota wolna od podatku pozostanie na poziomie 30 tys. zł. Oznacza to, że podatek będzie naliczany jedynie od nadwyżki ponad tę kwotę, natomiast osoby, których zarobki jej nie przekroczą będą całkowicie zwolnione z płacenia podatku.

Mimo, że kwota wolna od podatku pozostanie taka sama, to ze względu na zmniejszenie PIT z 17 na 12 proc. obniżeniu ulegnie także kwota zmniejszająca podatek. Od stycznia wynosi ona 5 100 zł (17 proc. z 30 tys. zł), natomiast od lipca będzie to 3 600 zł (czyli 12 proc. z 30 tys. zł). Co za tym idzie, płatnik obliczając zaliczki na podatek co miesiąc będzie uwzględniać mniejszą kwotę. Jednak ze względu na niższy poziom podatku, wynagrodzenia netto nie ulegną zmniejszeniu z tej przyczyny. Kolejne zmiany związane z kwotą zmniejszającą podatek wejdą w 2023 r. – wniosek o uwzględnianie kwoty zmniejszającej podatek w ujęciu miesięcznym będą mogli składać zleceniodawcy i inni płatnicy, którzy wypłacają świadczenia z działalności wykonywanej osobiście. Od przyszłego roku podatnik będzie miał też możliwość podzielenia miesięcznej kwoty zmniejszającej podatek na maksymalnie trzech płatników – obecnie kwotę zmniejszającą podatek może stosować tylko jeden z nich.

Kto będzie mógł odliczyć składki zdrowotne?

Kolejna zmiana wprowadzona przez Polski Ład, która od lipca będzie modyfikowana, jest związana z zasadami dotyczącymi odliczania składek zdrowotnych od podatku. Od stycznia całkowicie zniesiono taką możliwość, a dla przedsiębiorców kolejnym utrudnieniem stał się mniej korzystny sposób obliczania wysokości tej składki. Lipcowa reforma, choć nie przywróci obowiązujących wcześniej zasad i w większości pozostawi dotychczasowe przepisy, pozwoli na nieco bardziej korzystne rozwiązania dla przedsiębiorców opodatkowanych liniowo, ryczałtem i kartą podatkową.

W przypadku osób, które rozliczają się według podatku liniowego, będzie stworzona możliwość odliczenia od dochodu zapłaconych składek zdrowotnych, maksymalnie do wysokości 8 700 zł rocznie. Ta kwota nie będzie stałym limitem, będzie waloryzowana co roku. Z kolei przedsiębiorcy płacący ryczałt będą odliczać 50 proc. zapłaconych składek zdrowotnych od przychodu. Natomiast korzystający z karty podatkowej otrzymają możliwość obniżenia podatku o 19 proc. zapłaconych składek zdrowotnych.

Odliczenie składki zdrowotnej nie będzie możliwe dla przedsiębiorców opodatkowanych według skali. Jednak w ich przypadku zastosowanie będzie miało obniżenie podatku dochodowego do 12 proc.

Hipotetyczny podatek za 2022 r. Dla kogo?

Teoretycznie zmiana ulgi dla klasy średniej na niższy podatek nie powinna przynieść niższych wynagrodzeń netto dla osób, które zdecydowały się na skorzystanie z ulgi. Jednak ponieważ kolejne modyfikacje będą wprowadzone w środku roku podatkowego, pozostawiono podatnikom opcję na obliczenie “hipotetycznego podatku należnego za 2022 r.” według zasad z pierwszej połowy roku. Jeśli okazałoby się, że dana osoba straciłaby w wyniku likwidacji ulgi dla klasy średniej, będzie mogła rozliczyć się, stosując reguły Polskiego Ładu dla całego roku podatkowego. Ministerstwo Finansów szacuje jednak, że takich osób będzie niewiele, ok. 30-40 tys.

Humansoft – jako producent oprogramowania biznesowego, bacznie śledzi zmiany prawne i na bieżąco dostosowuje swoje systemy do dynamicznie zmieniających się przepisów. Obecnie trwają prace nad implementacją ww. zmian w programach Humansoft. Już wkrótce użytkownicy systemów Humansoft w ramach abonamentu będą mogli otrzymać odpowiednią aktualizację do systemów.