Słownik pojęć produkcyjnych. Które z nich znasz?

Średni czas cyklu produkcyjnego liczony jako średnia dla danego wyrobu w jednostce czasu

Dla produkcji dyskretnej jest to lista zawierająca materiały, surowce i podzespoły (półprodukty) niższego rzędu, pochodzące z zakupu, kooperacji lub produkcji własnej. Struktura gotowego wyrobu opisująca całościowo jego budowę może mieć wiele poziomów i powstaje dynamicznie poprzez łączenie w procesie rozwijania struktur jednopoziomowych, poziom po poziomie.

Dla produkcji procesowej jest recepturą czyli wykazem składników, formułą, wzorem, przepisem normującym zestaw składników określonego typu. W odróżnieniu od „specyfikacji materiałowej”, która również jest wykazem składników, lecz niedopuszczającym odchyleń, receptura charakteryzuje się pewnym stopniem niedookreślenia.

Okres przebiegu procesu produkcyjnego, czyli czas od rozpoczęcia tego procesu do jego zakończenia i przekazania gotowego wyrobu do dyspozycji odbiorcy. Składniki cyklu:

Patrz: tj

Patrz: TT – Takt time

Zbiór dokumentów zawierających informacje konieczne do realizacji procesu technologicznego

Dzień (czas), w którym prowadzona jest działalność produkcyjna, w odróżnieniu od czasu czy dni wolnych.

Pozorna pozycja asortymentowa, której nie można wytworzyć, magazynować ani fakturować. Np. pozycja „Części elektryczne” zdefiniowana jako fantom, składa się z wiązki przewodów, uchwytów mocujących itp. Same komponenty zdefiniowane są jako osobne pozycje magazynowe. W trakcie otwierania zlecenia na wyrób gotowy, do listy materiałowej wyrobu wpisywane jest rozwinięcie struktury pozycji fantom. Czasami jest konieczne, by tzw. komplety mogły być magazynowane (np. zestaw montażowy złożony z czterech kół + kołpaki i śruby). Zestawy takie mogą być wydawane do produkcji jako ilości zbiorcze składników, a dla celów serwisowych jako komplety.

Częstotliwość występowania uszkodzeń, awarii w ramach poszczególnych urządzeń lub linii produkcyjnych. Wyrażana jest liczbą uszkodzeń w jednostce czasu (np. na godzinę lub dobę). Odwrotnością FR jest MTBF

Długo- lub średniookresowy harmonogram produkcji, który steruje obsługą planowania zapotrzebowania materiałowego MRP.

Ustalenie daty rozpoczęcia zlecenia produkcyjnego i wszystkich operacji w najwcześniejszym możliwym momencie.

Interfejs Człowiek – Maszyna. Część maszyny, która umożliwia operatorowi sterowanie maszyna oraz wizualizuje aktualny stan maszyny.

Dokumentacja technologiczna, która opisuje proces technologiczny danego wyrobu w kontekście wykorzystania konkretnych zasobów. Karta technologiczna zawiera szczegółową marszrutę technologiczną, strukturę wyrobu i dane do przezbrojeń.

Czynności, które są związane z zaopatrzeniem procesu produkcji w stosowne towary (surowce, materiały pomocnicze i eksploatacyjne, także półwyroby i części z zakupu) oraz z przekazywaniem półwyrobów i wyrobów gotowych do magazynu zbytu.

Kartoteka zawierająca kwalifikacje pracownicze wymagane do realizacji konkretnego wyrobu. Każdy wpis w macierzy kwalifikacji oznacza, czy dany pracownik ma wymagane kwalifikacje do produkcji danego wyrobu oraz określa priorytet pracownika, który jest wykorzystywany podczas dobierania pracowników do składu zmian.

Jest to szczegółowy zbiór informacji opisujących sposób wyprodukowania danego wyrobu. Obejmuje on informacje o operacjach, które należy wykonać, ich kolejność, stanowiska robocze oraz normy czasowe tpz i tj. W niektórych przypadkach marszruta technologiczna zawiera również dane o narzędziach, wymaganych kwalifikacjach pracowników niezbędnych do wykonania poszczególnych operacji technologicznych, kontroli jakości, próbach, badaniach itp. Każdy krok w marszrucie technologicznej to jedna operacja, wykonywana zazwyczaj na jednym stanowisku roboczym, przez jednego lub kilku pracowników na jednej bądź kilku maszynach.

 System Realizacji Produkcji – system informatyczny dostarczający informacji o przebiegu procesu produkcyjnego.

Planowanie zasobów finansowych – MRP II poszerzony o controlling, rachunek kosztów i rachunkowość zarządczą.

Produkcja wg specyfikacji klienta, który zwykle zamawia wyroby przedsiębiorstwa z wykorzystaniem istniejących wariantów i opcji w wyrobach wykonywanych w seryjnie. Jest to produkcja jednostkowa, zleceniowa lub powtarzalna z dużą liczbą wariantów i opcji. Wyroby są konfigurowane wg zamówień klientów. Tym terminem określa się także produkcję na zlecenie.

Całkowita Efektywność Maszyn i Urządzeń. Pokazuje jakim procentem teoretycznie możliwej do uzyskania efektywności charakteryzuje się badana maszyna, urządzenie lub linia produkcyjna.

 Metoda sterowania produkcją OPT skupia się ona na poprawie efektywności produkcji oraz maksymalizacji wyniku produkcyjnego poprzez eliminację wąskich gardeł w procesie produkcji.

Liczba detali wykonywanych w ścisłej kolejności przy jednorazowym nakładzie czasu przygotowawczo – zakończeniowego tpz.

Krótkookresowe planowanie produkcji, charakteryzujące się dużym poziomem szczegółowości, wysoką elastycznością podejmowania decyzji i korzystające z zasobów wewnętrznych przedsiębiorstwa.

Proces obejmujący działania wykonywane dla wytworzenia wyrobów w danym przedsiębiorstwie produkcyjnym. Wyroby wytwarzane są z materiałów, półfabrykatów, części lub zespołów. Proces produkcyjny obejmuje procesy:

Przystosowanie i przemiana przedmiotów pracy w wyrób, dokonana za pomocą środków pracy, z udziałem ludzkiej siły roboczej.

Występuje np. w przemyśle spożywczym, chemicznym czy kosmetycznym, mają w niej zastosowanie technologie procesów ciągłych. Zamiast partii produkcyjnej występuje partia lub wsad przetwarzany jednocześnie w kotle lub aparaturze, ograniczony przez pojemność pojemnika lub technologię. Zlecenia produkcyjne zwykle muszą być wielokrotnością wsadu. Czasem możliwe jest przetwarzanie niepełnego wsadu z ilości surowca mniejszej niż pełny wsad, jeśli jest to technologicznie wykonalne. Na wyjściu procesu produkcyjnego otrzymuje się zwykle jeden wyrób podstawowy, jeden lub kilka tzw. koproduktów – produktów przydatnych do dalszej obróbki czy handlu, mających swą wartość oraz produkty uboczne, zwykle odpady, które generują koszty na utylizację.

Produkcja realizowana na zlecenie klientów. Konstrukcja i technologia są zwykle indywidualne, powtarzalność produkcji jest niewielka lub żadna.

Występuje w przedsiębiorstwach, w których początkowe etapy produkcji to produkcja procesowa, gdzie otrzymuje się półprodukty lub produkty. Następnie, na etapie produkcji dyskretnej, produkty te są konfekcjonowane i napełnia się nimi opakowania takie jak butelki lub beczki.

Kierunek przebiegu przedmiotów pracy pomiędzy stanowiskami roboczymi jest zmienny. Każde stanowisko robocze może współpracować z różnymi stanowiskami, kolejność operacji technologicznych może być zmienna. Porównaj: Produkcja potokowa

Produkcja wspomagająca realizację produkcji podstawowej.

Proces produkcyjny polegający zwykle na mieszaniu różnych składników w celu otrzymania wyrobu gotowego. Po zakończeniu procesu nie da się odzyskać poszczególnych składników produkcyjnych w procesie demontażu. Patrz: Produkcja ciągła

Słownik zdefiniowanych typów przestojów maszyn i urządzeń mających wpływ na cykl produkcji. Przestoje mogą być planowane i nieplanowane.

Termin stosowany zamiennie z MTO. Określa produkcję na zlecenie (zamówienie).

System ciągniony. W systemie Pull, produkcja jest ciągniona (ssana) od zamówienia klienta. Produkt dostarczony do klienta to jednocześnie sygnał, że wyrób opuścił magazyn i musi zostać zastąpiony przez nowy produkt (należy go wyprodukować). Za pomocą np. kart Kanban, podobna informacja przechodzi od stanowiska do stanowiska – przez całą produkcję. Pull system likwiduje czas oczekiwania, zapasy i nadprodukcję. Jest jedną z podstaw Just-in-Time.

Wytwarzanie w równych jednostkach czasu jednakowych wielkości produkcji, co związane jest z równomiernym rozłożeniem w czasie nakładów materiałowych i pracy ludzkiej oraz równomiernym wykorzystaniem maszyn i urządzeń.

Patrz: Takt produkcji

Patrz: RTT – Real Takt Time

Liczba wyrobów wytwarzana bez dłuższych przerw w produkcji (np. część partii produkcyjnej pomiędzy jednym włączeniem a wyłączeniem maszyny)

Szybkie Przezbrajanie Maszyn – technika dążąca do zminimalizowania czasu przezbrojeń przez wydzielenie tzw. przezbrojenia zewnętrznego, które może być realizowane przy pracującej maszynie i przezbrojenia wewnętrznego, które wymaga wyłączenia maszyny.

Stanowisko pracy obsługiwane przez brygadę produkcyjną (posiadające więcej niż jednego operatora), jedno– lub wielomaszynowe

Stanowisko pracy wyposażone w więcej niż jedną maszynę, obsługiwane przez jednego lub wielu operatorów

Zamiana wchodzących czynników (materiałów i surowców, półproduktów, części i zespołów) w gotowe wyroby o odpowiedniej wartości dla klientów dzięki kwalifikowanej pracy ludzkiej i czynnikom wytwarzania oraz dostarczenie tych wyrobów klientom i roztaczanie serwisowej opieki nad sprzedanymi wyrobami.

Jest celowo zaprojektowanym układem materialnym, energetycznym i informacyjnym eksploatowanym przez człowieka i służącym do wytwarzania określonych produktów w celu zaspokajania różnorodnych potrzeb konsumentów.

Procesy alternatywne wykorzystuje się wówczas, gdy proces podstawowy jest niedostępny, np. w przypadku awarii maszyny lub gdy dostarczony materiał jest inny niż typowy. Wówczas proces technologiczny realizuje się wg technologii alternatywnej (na innych maszynach, z inną strukturą materiałową). W przypadku produkcji procesowej może istnieć wiele różnych procesów alternatywnych – receptur do wyboru zależnie od ustawienia parametrów aparatury i jakości surowców.

Czas jednostkowy; jest określany zgodnie z przewidzianą normą na wykonanie operacji dla jednej jednostki wyrobu.

Planowanie i zarządzanie narzędziami i pomocami warsztatowymi (Gospodarka Narzędziowa).

Średni czas z jakim produkowany jest wyrób / partia wyrobów w jednostce czasu.

Na stanowisku roboczym dominuje niepowtarzające się lub powtarzające się nieregularnie wykonywanie nieograniczonej liczby operacji

Na stanowisku roboczym wykonywane jest okresowe wytwarzanie oznaczonej serii jednakowych wyrobów:

Wyrób, który nie podlega dalszej obróbce lub montażowi w rozpatrywanym systemie produkcyjnym. Przedmiot pracy stanowiący końcowy wynik procesu produkcyjnego.

Liczba wyrobów wynikająca z planu produkcyjnego, jaka ma zostać wyprodukowana przez stanowisko w ciągu godziny.

Zbiór części połączonych w taki sposób, że tworzą składnik wyrobu o określonej funkcji.