Business Intelligence: Jak skutecznie wizualizować dane?
Odpowiednia wizualizacja jest kluczowa do przeprowadzania skutecznej analizy danych i podejmowania trafnych decyzji biznesowych.
Wizualizacja i analiza danych to dwa powiązane ze sobą procesy w zakresie interpretacji danych. Analiza obejmuje systematyczne badanie zbiorów danych w celu odkrycia wzorców, relacji i spostrzeżeń. Natomiast wizualizacja koncentruje się na przedstawieniu wyników w formacie wizualnym przy użyciu wykresów, diagramów i dashboardów.
Odnalezienie nieprawidłowości lub nietypowych zachowań w szeregu niczym nie wyróżniających się liczb jest niezwykle trudne. Znacznie lepiej przyswojona zostanie informacja w formie kształtów i kolorów, która od razu skupia uwagę na tym, co jest istotne.
Wizualizacja danych umożliwia więc szybkie i łatwe zauważenie pojawiających się trendów, a co za tym idzie zrozumienie wzorców i relacji, które mogłyby pozostać pominięte w przypadku pracy na surowych liczbach. Dobrze zaprojektowana wizualizacja zamienia liczby w zrozumiałą informację biznesową, która przyciąga i zatrzymuje uwagę użytkownika w sposób skuteczniejszy niż zrobiłaby to tabela czy arkusz kalkulacyjny.
Powody, dla których warto wizualizować dane
Interpretacja danych przedstawionych w postaci liczb w tabeli jest bardzo trudna. Forma graficzna pozwala wyrazić najważniejsze prawidłowości i tendencje, a jej zastosowanie wzmacnia i uatrakcyjnia przekaz. Wizualizacje danych:
- przekazują w prosty sposób złożone informacje,
- pomagają zorientować się w ogólnej charakterystyce zjawiska,
- wspierają identyfikowanie korelacji i wartości odstających,
- umożliwiają wyciąganie znaczących wniosków ze złożonych zbiorów danych,
- ułatwiają porównanie i są pomocne w interpretacji,
- lepiej przykuwają uwagę użytkownika,
- pomagają w zapamiętaniu informacji,
- usprawniają komunikację,
- stanowią narzędzie uniwersalne, gdyż są zrozumiałe dla każdego.
Pięć głównych form wizualizacji danych to:
- Wykresy – reprezentacje graficzne przedstawiające dane liczbowe m.in. wykresy słupkowe, wykresy liniowe, wykresy kołowe i inne.
- Mapy – wizualizacja danych geograficznych za pomocą map podkreśla wzorce i zależności przestrzenne.
- Tabele – dane w tabeli mają ustrukturyzowany format ułatwiający ich porównywanie i odwoływanie się do nich.
- Infografiki – łączą wykresy, ikony i tekst w celu przekazania informacji w bardziej angażujący i przystępny sposób.
- Dashboardy – ekrany wizualizacyjne, które służą do prezentacji kluczowych wskaźników (KPI) oraz innych istotnych danych biznesowych w sposób czytelny i zwięzły. Mają na celu zapewnienie szybkiego wglądu w istotne dane zaprezentowane w jednym miejscu z wielu źródeł.
Jaka wizualizacja danych będzie najlepsza?
Istnieje wiele sposobów wizualizacji, które można wykorzystać do przedstawienia danych. Jednak nie wszystkie z nich sprawdzą się na każdym zbiorze. Należy więc dopasować odpowiednią formę prezentacji do posiadanych danych.
Wskazówka – oko ludzkie bez liczenia widzi maksymalnie do 5 obiektów
Drugą kwestią jest fakt, że nie wszystkie wizualizacje są tak samo odbierane przez oko ludzkie. W niektórych przypadkach może być trudno ocenić różnicę wielkości np. w wizualizacjach 3D. Może to prowadzić do pomyłek, bo wielkości tak przedstawione mogą zostać różnie zinterpretowane.
Kluczem do sukcesu jest dobranie odpowiedniej wizualizacji do danych. Nie jest to łatwe zadanie, bo każdy zbiór danych należy ocenić indywidualnie, a to zajmuje czas. Niektóre rozwiązania Business Intelligence potrafią samodzielnie na podstawie zbioru danych zaproponować odpowiednią formę ich wizualizacji.
Jak przedstawiać liczby na dashboardach?
Czasami konieczne jest przedstawienie wskaźników w formie liczb. Te niestety są ciężkie do interpretacji przez oko ludzkie. Zwiększenie rozmiaru i zmiana koloru sprawią, że z ciągu liczb znacznie łatwiej będzie odnaleźć interesujące nas informacje.
Wskazówka – dane zawsze należy prezentować w kontekście
Na dashboardach zarządczych nie należy umieszczać zbyt dużo danych. Ograniczenie ich ilości do najważniejszych wskaźników pozwala na szybsze dokonanie analizy i wyciągnięcie wniosków.
Jak używać kolorów w wizualizacjach?
Należy mieć na uwadze, że kolorystyka wykorzystana w wizualizacjach może przekazać różny komunikat. Wynika to z faktu, że znaczenie kolorów jest odmienne w różnych tradycjach kulturowych. Ma to szczególne znaczenie w międzynarodowych korporacjach.
Jeśli natomiast wizualizacje danych będą oglądane przez konkretną nację należy dostosować kolorystykę do jej znaczeń. Projektując kolory na dashboardzie warto wtedy wspomóc się gotowymi paletami. Dla przykładu poniżej paleta brytyjska, niemiecka i hiszpańska. Pomimo bliskiego położenia tych krajów widać znaczne różnice nie tylko w odcieniu, ale także w nasyceniu poszczególnych barw.
*źródło: https://flatuicolors.com/palette/defo
W przypadku projektowania dashboardu dla międzynarodowych korporacji najkorzystniej będzie użyć tzw. uniwersalną paletę, z której korzysta m.in. Google.
*źródło: https://flatuicolors.com/palette/defo
Innym problemem związanym z wykorzystaniem kolorów jest fakt, że u około 8% mężczyzn i blisko 1% kobiet występują wrodzone zaburzenia rozpoznawania barw i najczęściej dotyczą widzenia barw w osi czerwono-zielonej. Warto zatem wizualizacje opatrzeć dodatkowym oznaczeniem, które rozwieje wszelkie wątpliwości.
Kolorem można oznaczyć zarówno miary, wymiary jak i wyrażenia. Zastosowanie techniki podążaj za kolorem (na różnych obiektach kolor oznacza to samo np. województwo mazowieckie) pozwala szybko zidentyfikować konkretną rzecz na całym dashboardzie analitycznym.
Dobre praktyki do zastosowania
Projektując wizualizacje i raporty należy mieć na uwadze:
- kto będzie z nich korzystać
- na jakie pytania mają odpowiadać
- na jakich urządzeniach będą wyświetlane
oraz należy zadbać o poniższe kwestie:
- wybrać odpowiednią wizualizację
- zawsze przedstawić kontekst
- nanieść kolory tam, gdzie ma to znaczenie
- myśleć o odbiorcach
Wraz z przyrostem danych skuteczna wizualizacja pomaga przekształcić ogromne ich zbiory w jasną, zrozumiałą informację biznesową oraz wykreować przydatne spostrzeżenia, które bezpośrednio wpływają na zwiększenie wydajności, przychodów i zysków.
Tworząc dashboardy kierujemy się zasadą „less is more”:
- nie należy tworzyć różnych dashboardów poruszających ten sam temat,
- budując dashboard, należy zawsze rozmawiać z użytkownikami,
- identyfikujemy pytania, na które użytkownicy próbują odpowiedzieć,
- nie prezentujemy na dashboardach surowych danych,
- nie przeciążamy dashboardów wskaźnikami KPI,
- używamy kolorów tylko wtedy, gdy jest to zasadne,
- zapewniamy użytkownikom łatwą nawigację.
Jeśli chcesz osiągnąć lepszą wizualizację danych w swojej organizacji,
skontaktuj się z nami.
Dyrektor Działu Business Intelligence oraz Członek Zarządu w firmie Humansoft.
Od ponad 20 lat związana zawodowo z branżą IT. Posiada 14-letnie doświadczenie w obszarze Business Intelligence. Koordynator wielu kompleksowych projektów wdrożeniowych systemów Business Intelligence dla firm z branży FMCG oraz sektora energetycznego, petrochemicznego i finansowego. Prelegentka i autorka wielu wystąpień i publikacji na temat Business Intelligence.